W najnowszym badaniu naukowym, które przeprowadzono w ramach projektu HOMAGE, zbadano wpływ spironolaktonu na reakcje ciśnienia krwi podczas wysiłku fizycznego u pacjentów zagrożonych rozwinięciem niewydolności serca. Badanie to dostarcza nowych, istotnych informacji na temat zastosowania spironolaktonu w praktyce klinicznej, koncentrując się na jego potencjalnych korzyściach w kontekście zmniejszenia ciśnienia krwi, co jest kluczowym czynnikiem ryzyka w rozwoju niewydolności serca.
Charakterystyka badania i jego uczestników
Badanie HOMAGE (Heart OMics in Aging) to wieloośrodkowe badanie otwarte z zaślepioną oceną punktów końcowych, które przeprowadzono w kilku krajach Europy. Do badania zakwalifikowano pacjentów w wieku powyżej 60 lat, którzy byli narażeni na zwiększone ryzyko rozwoju niewydolności serca z powodu istniejącej choroby wieńcowej. Kryteria włączenia obejmowały również określone poziomy peptydów natriuretycznych, które są markerami ryzyka niewydolności serca. W sumie 527 pacjentów zostało losowo przydzielonych do grupy otrzymującej spironolakton lub standardowe leczenie.
Metody i pomiary stosowane w badaniu
W ramach badania zastosowano test marszu wahadłowego (ISWT), który jest miarodajnym sposobem oceny wydolności fizycznej pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca. Mierzono ciśnienie krwi w spoczynku oraz bezpośrednio po zakończeniu testu, a także w określonych odstępach czasu po jego zakończeniu. Analizowano również różne biomarkery krążące, a także oceniano jakość życia pacjentów za pomocą kwestionariusza EQ5D.
Wyniki badania: wpływ spironolaktonu na ciśnienie krwi
Badanie wykazało, że spironolakton znacząco obniżał zarówno ciśnienie skurczowe, jak i rozkurczowe krwi, zarówno przed, jak i po wysiłku fizycznym. W grupie spironolaktonu obserwowano większe spadki ciśnienia krwi w porównaniu z grupą kontrolną, szczególnie po 9 miesiącach leczenia. Wyniki te były niezależne od płci, wieku, wskaźnika masy ciała oraz innych zmiennych demograficznych.
Dyskusja: implikacje kliniczne i porównanie z innymi badaniami
Wyniki badania HOMAGE sugerują, że spironolakton może być skutecznym środkiem w redukcji ciśnienia krwi u pacjentów zagrożonych niewydolnością serca, co może mieć znaczące implikacje kliniczne. Mimo że spironolakton nie poprawił znacząco zdolności wysiłkowej ani jakości życia pacjentów, jego działanie hipotensyjne może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka rozwoju niewydolności serca. W porównaniu z innymi badaniami, które badały wpływ spironolaktonu na różne aspekty funkcji sercowo-naczyniowych, wyniki te podkreślają jego potencjalną rolę w prewencji niewydolności serca, szczególnie w kontekście obniżania ciśnienia krwi.
Ograniczenia badania i wnioski końcowe
Jednym z ograniczeń badania jest fakt, że nie wszyscy pacjenci ukończyli wszystkie trzy etapy testu ISWT, co mogło wpłynąć na wyniki dotyczące zdolności wysiłkowej. Ponadto, krótki okres obserwacji (9 miesięcy) oraz stosunkowo mała liczba uczestników mogą ograniczać możliwości wyciągania wniosków dotyczących długoterminowych efektów spironolaktonu. Niemniej jednak, wyniki te sugerują, że spironolakton może być użyteczny w zarządzaniu pacjentami zagrożonymi niewydolnością serca, szczególnie w kontekście obniżania ciśnienia krwi, bez istotnych skutków ubocznych związanych z jakością życia pacjentów.
Bibliografia
Wei Fang-Fei, Pellicori Pierpaolo, Ferreira João Pedro, González Arantxa, Mariottoni Beatrice, An De-Wei, Verdonschot Job A. J., Liu Chen, Ahmed Fozia Z., Petutschnigg Johannes, Rossignol Patrick, Heymans Stephane, Cuthbert Joe, Girerd Nicolas, Clark Andrew L., Li Yan, Nawrot Tim S., Díez Javier, Zannad Faiez, Cleland John G. F., Staessen Jan A., González Arantxa, Liu Chen, Ahmed Fozia Z., Cuthbert Joe, Clark Andrew L., Asayama Kei, Bozec Erwan, Brunner La Rocca Hans P., Cosmi Franco, Cleland John G. F., Collier Tim, Díez Javier, Edelmann Frank, Ferreira João P., Girerd Nicolas, Grojean Stephanie, Hazebroek Mark, Heymans Stephane, Hansen Tine W., Khan Javed, López Begoñia, Latini Roberto, Mariottoni Beatrice, McDonald Ken, Maestre Gladys E., Moreno María U., Mamas Mamas A., Pizard Anne, Pieske Burkert, Petutschnigg Johannes, Pellicori Pierpaolo, Rossignol Patrick, Rouet Philippe, Ravassa Suzanna, Staessen Jan A., Thijs Lutgarde, Verdonschot Job A. J., Wei Fang-Fei and Zannad Faiez. Effects of spironolactone on exercise blood pressure in patients at increased risk of developing heart failure: report from the HOMAGE trial. Hypertension Research 2024, 47(11), 3225-3236. DOI: https://doi.org/10.1038/s41440-024-01843-z.