<p>Nowe badania naukowe dotyczące spironolaktonu, steroidowego antagonisty receptora mineralokortykosteroidowego, dostarczają istotnych informacji na temat jego skuteczności w redukcji ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek (PChN) w stadium 3b. Badanie, przeprowadzone w ramach randomizowanego, kontrolowanego badania, miało na celu ocenę wpływu niskiej dawki spironolaktonu (25 mg) w porównaniu do standardowej opieki w grupie starszych pacjentów z umiarkowaną PChN. Wyniki tego badania, które objęły 1434 uczestników, wykazały, że nie zaobserwowano istotnych różnic w zakresie wyników sercowo-naczyniowych pomiędzy grupą leczoną spironolaktonem a grupą kontrolną.</p>
<h2>Przegląd badania i jego cel</h2>
<p>Badanie BARACK-D miało na celu ocenę skuteczności spironolaktonu w redukcji ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych oraz poprawie wyników zdrowotnych u pacjentów z PChN w stadium 3b. Uczestnicy, w wieku średnio 74,8 lat, zostali losowo przydzieleni do grupy otrzymującej spironolakton lub do grupy kontrolnej, otrzymującej standardową opiekę. Kluczowym punktem końcowym była pierwsza wystąpienie zdarzenia, takiego jak zgon, hospitalizacja z powodu choroby serca, udar mózgu czy niewydolność serca.</p>
<h2>Wyniki badania</h2>
<h3>Ogólne wyniki i analiza uczestników</h3>
<p>W badaniu uczestniczyło 1434 pacjentów, z czego 1372 zostało uwzględnionych w analizie. Po trzech latach obserwacji w grupie spironolaktonu wystąpiło 113 zdarzeń (16,7%), podczas gdy w grupie kontrolnej 111 zdarzeń (16,0%). Różnica ta nie była statystycznie istotna (współczynnik ryzyka = 1,05, 95% przedział ufności: 0,81–1,37). Warto zauważyć, że dwie trzecie uczestników w grupie spironolaktonu przerwało leczenie w ciągu pierwszych sześciu miesięcy, co związane było głównie z powodu kryteriów bezpieczeństwa.</p>
<h3>Powody przerwania leczenia</h3>
<p>Najczęstszym powodem przerwania leczenia spironolaktonem była znacząca redukcja eGFR (szacowanej filtracji kłębuszkowej) spełniająca określone kryteria zatrzymania (239 uczestników, 35,4%). Inne powody to działania niepożądane (128 uczestników, 18,9%) oraz hiperkaliemia (54 uczestników, 8,0%).</p>
<h3>Wyniki wtórne i efekty ekonomiczne</h3>
<p>W analizie wtórnej nie zaobserwowano istotnych różnic w zakresie ciśnienia tętniczego, natriuretycznych peptydów, ani w jakości życia pacjentów. Dodatkowo, spironolakton nie okazał się kosztowo efektywny w porównaniu do standardowej opieki. Średnie koszty opieki zdrowotnej w grupie spironolaktonu wyniosły £1080, a w grupie kontrolnej £1136, co nie wykazało istotnych różnic.</p>
<h2>Dyskusja nad wynikami badania</h2>
<p>Wyniki badania sugerują, że spironolakton nie przynosi korzyści w zakresie redukcji ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych u pacjentów z PChN w stadium 3b. W przeciwieństwie do badań dotyczących finerenonu, innego antagonisty receptora mineralokortykosteroidowego, które wykazały pozytywne wyniki w tej grupie pacjentów, spironolakton okazał się mniej tolerowany, co prowadziło do wysokiego wskaźnika przerwania leczenia. Uczestnicy, którzy przyjmowali spironolakton, doświadczali również większej liczby działań niepożądanych, w tym hiperkaliemii i hipotensji.</p>
<h2>Wnioski z badania</h2>
<p>Na podstawie wyników badania BARACK-D można stwierdzić, że niskodawkowy spironolakton nie powinien być stosowany w leczeniu pacjentów z PChN w stadium 3b bez innej wyraźnej wskazania do terapii. Wysoki wskaźnik przerwania leczenia z powodu działań niepożądanych oraz brak dowodów na poprawę wyników zdrowotnych sugerują, że spironolakton nie jest odpowiednim wyborem terapeutycznym w tej grupie pacjentów.</p>
Bibliografia
Hobbs F. D. Richard, McManus Richard J., Taylor Clare J., Jones Nicholas R., Rahman Joy K., Wolstenholme Jane, Kim Sungwook, Kwon Joseph, Jones Louise, Hirst Jennifer A., Yu Ly-Mee, Mort Sam, Hobbs F. D. Richard, McManus R. J., Jones L., Thompson B., Rahman J. K., Vicary C., Evans L., Egden E., Patil M., Yu Ly-Mee, Mort S., Wolstenholme J., Lasserson D., Taylor C. J., Jones N. R., Hobbs F. D. Richard, McManus R. J., Wolstenholme J., Lasserson D., Townend J., Ferro C., Bower P., Farmer A., Fitzmaurice D., Feder G., Little P., Qureshi N., McManus R. J., Jones L., Thompson B., Rahman J. K., Lasserson D., Taylor C. J., Jones N. R., Farmer A., Hobbs F. D. Richard, Perera R., Timmins D., Townend J., Ferro C., Fitzmaurice D., Heer G., Della R., Duffy H., McRonald F., Popoola D., Jheeta K., Feder G., Bryant S., Taal M., Newey Y., Morgan D., Bower P., Gardner C., Lee V., Blakeman T., Qureshi N., Cross-Bardell L., Brindley C., Little P., Barnett J. and Middleton K.. Low-dose spironolactone and cardiovascular outcomes in moderate stage chronic kidney disease: a randomized controlled trial. Nature Medicine 2024, 30(12), 3634-3645. DOI: https://doi.org/10.1038/s41591-024-03263-5.
